De beursmalaise: onze visie in 7 punten
Beste lezer,
U bent allicht verontrust. Uw aandelen hebben sinds Nieuwjaar ferme meppen gekregen en u zit ongetwijfeld met enkele voor de hand liggende vragen. Wat te doen? Nog snel uitstappen voor het helemaal uit de hand loopt? Nu kopen tegen deze flink verlaagde prijzen? Niets doen?
Alle begrip voor uw verwarring.
Immers, wat een bloederige eerste quinzaine van 2016 was me dat. De Westerse beursindexen verloren zo’n 8,5%. Extrapoleer dat naar de 25 quinzaines die ons nog resten, en er blijft tegen het volgend Nieuwjaar niets meer over…
Via deze brief – beschouw het gerust als een laattijdige nieuwjaarsbrief – willen we u vertellen hoe wij tegen deze -ahum- interessante beurstijden aankijken. We hebben niet de waarheid in pacht, maar zulke situaties hebben we al meegemaakt. Meermaals. Ik, Pierre, ben al 22 jaar een professioneel en bevoorrecht waarnemer van de financiële markten. Het aantal keren dat ik dergelijke paniekaanvallen meemaakte is niet meer te tellen. En ik, Zanna, startte de portefeuille die u via Mister Market Magazine kunt volgen, op 31 december 1996. Ook ik heb dus al wat woelige watertjes doorzwommen.
We hopen u met onze ervaring (van vallen en opstaan) enkele nuttige inzichten mee te geven over wat sinds Nieuwjaar is gebeurd en hoe het nu verder moet. We nummeren ze.
1) Terwijl zwartgalligheid altijd wordt aanvaard, is het in tijden van zwartgalligheid gevaarlijk om optimistisch te zijn. Gevaarlijk voor de eigen geloofwaardigheid.
Foert. Wij zijn toch optimistisch.
Maar niet voor iedereen. Niet voor degenen die geen geduld kunnen of willen opbrengen. Dus niet voor:
– zij die hun aandelengeld binnen afzienbare tijd nodig hebben (de beurs is nu eenmaal een jarenlang engagement);
– zij die tuk zijn op snelle winsten (die moeten zich intussen inderdaad rot voelen);
– zij die niet over de stevige maag en de nodige cool beschikken om dergelijke forse tussentijdse turbulenties te verdragen.
Deze types beleggers blijven best weg van de beurs. De anderen verdienen een complimentje. Proficiat: jullie blijven rustig in tijden waarin Mister Market verandert van de zachtaardige Dr.Jeckyll in de boosaardige Mister Hyde (lees hierover mijn interview met kernfysicus Peter Cauwels in n°31). Vergelijk de beursmeute met een zwerm van duizenden vogels die plots omlaag schiet. Het vergt verdomd veel koelbloedigheid en lef om niet met al die anderen mee omlaag te duiken.
2) Doctor Jeckyll verandert nogal dikwijls in Mister Hyde.
Een concrete aanleiding of katalysator voor een algemene koersduik is niet altijd aanwijsbaar, zelfs achteraf niet. Sinds oktober 2014 maakten we er al heel wat mee. We geven in dit overzichtje de voornaamste oorzaken die toen werd vernoemd.
– midden oktober 2014: recessiedreiging Duitsland;
– eind april 2015: zorgen om Griekenland (en Rusland. En de Amerikaanse economie. En degenen die goed zochten vonden nog enkele verkoopredenen);
– begin juli 2015: de zoveelste (en voorlopig laatste) grote Griekenland-crisis;
– midden augustus 2015: zorgen om China;
– eind september 2015: zorgen om China en Volkswagen, en een stevige afschuw voor alles wat met onzekerheid te maken heeft: dus ook grondstoffen… en aandelen;
– begin december 2015: zorgen om de Amerikaanse centrale bank en China.
– begin januari 2016: zorgen om China.
De aanleiding kan dus echt wel van alles zijn, ook al is de vrees voor een ‘harde landing’ van China, de ‘reus op lemen voeten’, sinds de zomer een recurrente zorgenbron.
3) Deze keer lijkt het allemaal ernstiger dan de vorige keren. Waarom?
Antwoord 1: omdat ons geheugen ons parten speelt. In oktober 2014 of eind september 2015 beleefden we ook best wel angstaanjagende dagen. De akeligste momenten werden inmiddels toegedekt door het warme deken van de tijd, ook al omdat de beurzen telkens weer herrezen. Nu we midden in een crisisperiode zitten weten we per definitie niet of we er ook nu ongehavend uit zullen komen. Het barre voorbeeld van 2008 zit nog vers in veler geheugen.
Antwoord 2: Mister Market, en samen met hem een indrukwekkend leger gerespecteerde goeroes, maakt een denkfout in dit soort situaties: hij maakt van een bad case scenario of zelfs een worst case scenario zijn basisscenario. Ernstig te nemen Chinese problemen – het Middenrijk kampt wel degelijk met flinke groeipijnen – vertaalt hij in ‘China stevent af op een ramp.’ Dat kan natuurlijk, alles kan, volgende week kan een derde wereldoorlog uitbreken, maar in een sombere stemming geeft Mister Market deze probabiliteit een veel hoger gewicht.
Antwoord 3: de vogelzwerm duikt lager. Beleggers zijn uiterst gevoelig aan het sentiment van de markt – de andere beleggers dus. Ze gedragen zich als kuddedieren. En als er dan een correctie is omdat ze zelf verkopen, denken ze: ‘Zie je wel? Er is een correctie omdat er iets zeer ernstigs aan de hand is.’ Dus verkopen ze nog en geloven ze almaar meer in hun worst case scenario’s.
4) Maar wat is er eigenlijk veranderd in de voorbije weken?
Eigenlijk, in de reële economie: niets. Enkel de koersen en prijzen van heel wat activa zijn vandaag een stuk lager dan voor Nieuwjaar. Vooral de olieprijs. Daar is sinds Nieuwjaar maar liefst 23% af. Ook andere grondstoffen kregen slaag. En Chinese aandelen, maar dat wist u al.
Die oliecrash is nefast voor enkele specifieke bedrijven en sectoren. Voor landen als Nigeria, Rusland en Saudi-Arabië is het ook danig slecht nieuws (hoewel Saudi-Arabië heus bij machte is om die neergang te stoppen). Maar het is danig goed nieuws voor veel meer landen en voor economische spelers met een veel grotere impact: de consumenten. Zowel particulieren als de energieverbruikende industrie kregen met die spotgoedkope olie een fantastisch kerstcadeau. De sombere Mister Market schijnt dit vergeten te zijn.
We hebben overigens nog een antwoord 4 op vraag 3. Een nog amper of niet in de gespecialiseerde pers geciteerde reden waarom de terugval dieper reikt dan tijdens vorige crisismomenten, is de verkoopgolf van de gigantische staatsinvesteringsfondsen uit het Midden-Oosten. Die zitten met honderden miljarden belegde dollars, met dank aan de gigawinsten uit olie tot midden 2014. Nu ze verlies slikken op hun olieverkoop, verkopen ze massaal aandelen en andere activa opdat hun begrotingen min of meer in evenwicht blijven.
Onderschat die laatste factor niet. Mister Market ziet niet wie verkoopt en waarom. En aangezien hij tegenwoordig automatisch aan het ergste denkt, verkoopt hij dan ook maar als sommige sjeiks een deel van hun aandelen dumpen.
5) Dus ja, de pessimisten overdrijven.
Maar er kronkelt niettemin een addertje onder het gras. In rustige tijden hebben beurs en reële economie weinig met elkander te maken. De waarde van en onderneming en haar activiteit worden niet beïnvloed door de dagprestaties van haar aandelen. Haar toekomst al helemaal niet.
In extreme tijden kan de beurs echter wel degelijk een reële ravage aanrichten. Vooral als al te veel grote beleggers tot over hun oren hebben geleend voor hun investeringen. Indien te veel grote partijen ook goed presterende ondernemingen en gezonde activa moeten dumpen, kan een cascade van verliezen, faillissementen en Grote Miserie in gang gezet (en moeilijk gestopt) worden. Dat was in 2008 het geval.
Zulk scenario lijkt anno 2016 veel minder waarachtig. De banksector is sterker dan toen. De algemene wereldwijde schuldgraad blijft hallucinant hoog, maar de schulden zitten nu veel meer bij entiteiten die ze gerust een hele poos kunnen dragen – in tegenstelling tot 2008.
6) Maar hela: we zijn dan wel optimistisch, maar we zijn niet naïef.
Stel dat we volgende week opnieuw een pandoering krijgen, zodat stilaan toch heel wat zwaargewichten in penibele posities terechtkomen waarin ze moéten verkopen (het worst case scenario, jaja…), wat dan?
Tja, daar hebben we ons Zanna-systeem voor. Voor elk van onze aandelen hebben we twee verkooplimieten in het geval ze te ver wegzakken. En ofschoon ze nog een hele weg af te leggen hebben alvorens ze die limiet bereiken, zitten Solvay, Umicore en Engie er het dichtstbij. Dat is niet toevallig: ze hebben alledrie op hun manier last van de huidige energiemalaise. We zouden het hartsgrondig haten indien een van de drie (of alledrie) door die bodem zakken, maar – regels zijn regels – op dat moment zullen we verkopen. Niets aan te doen.
7) Slotcommentaar.
We hebben voorlopig geen inzetbaar geld meer voor onze portefeuille die een gesloten systeem is (geen extra centen van buitenaf om het volgen en de rendementsberekeningen simpel te houden). Spijtig! Want ook al zijn we ervaren genoeg om te beseffen dat we een vallend mes best niet met blote handen grijpen, zien we er toch veel die we vandaag koopwaarig vinden. Voor een lijst van onze dertien ***-aandelen: zie MMM n°44 van vorige donderdag (advies: koop eerst de aandelen die ook wij in portefeuille hebben – die blijven we in elk nummer opvolgen).
Maar koop ze niet allemaal tegelijk. Liefst niet meer dan één aankoop per maand.
Tot slot: ‘ceep calm en stay the course’. We zijn optimisten, we weten dat, maar we bevinden ons in goed gezelschap. ’s Werelds grootste lichten hebben in de voorbije eeuwen altijd geloofd in het incasseringsvermogen van de mens en zijn talent om er in het leven op vooruit te gaan. De wereld gaat vooruit, omdat mensen die ertoe doen voluit in de toekomst geloven.
Bovendien: we zijn nog geen enkele pessimist tegengekomen die in de voorbije 19 jaar een gemiddelde jaarreturn van bijna 13% realiseerde.
Nog een aangename zondagavond en een vreugdevol 2016,
Zanna & Pierre.
Comments (4)
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
geert casier
18 januari 2016 at 19:02
Beste Zanna en Pierre
Bedankt voor deze visie
Ik zou er nog willen aan toevoegen dat we, zolang we belegd zijn in ondernemingen die solide zijn qua balans en waarvan de cash-flows en winstcapaciteit niet worden aangetast door het tumult waar dan ook, we rustig verder kunnen kijken dan deze inzinking die vooral china- en grondstof-gedreven is
Het beleggingssysteem verder toepassen is ons oorkussen voor een goede nachtrust
Voor jullie ook een vreugdevol 2016
Geert Casier
jan laenens
22 januari 2016 at 21:30
Allemaal,aangezien ik als blinde aap niet op de hoogte ben van recente beursdalingen,heb ik ook deze week wat aandelen bijgedaan….in huidige actieve portefeuille heb ik wel 15perc cash maar toegegeven,het is een open systeem zodat idd rendementsberekeningen etc moeilijker zijn.Enkele andere portefeuilles lijken wel van een dode belegger..nadeel wel minder overzicht bij diverse portefeuilles bij diverse brokers aangehouden.Gezien technisch beeld indices en bang van vallende messen wel niet te enthousiast gekocht.Gezien al veel in olie heb ik aan verleiding om euronav bij te kopen weerstaan.Maandag wat sofina-brave huisvader,zannastal-wat Vandevelde-minder lingerie kopen omdat mazouttank goedkoper vol was?,familiebedrijf-en keyware technologies(r.vanderelststal). Vandaag wat Qualcomm(kbcstal) , cisco-wereldleider,kwartaaldividend,k/w rond 10 en de etf’s emergingmarkets internet&commerce en de etf als contrarian isharesmsci brazil. Alle aankopen deze week waren uitbreidingen van bestaande posities.Het is niet mijn bedoeling deze aankopen aan te raden of te promoten voor alle duidelijkheid ,wel om wat te delen in deze blog en reflectie te geven.
jan laenens
29 januari 2016 at 21:14
Allen,onder motto gespreid in de tijd kopen,heb ik me aan die regel gehouden en van bestaande posities cofinimmo -dividend mooi momenteel- statoil-noors oliebedrijf met staat als belangrijkste aandeelhouder,mooi dividend wslk houdbaar-cisco-wereldleider met kwartaaldividend-rio tinto-gediversifieerde mijngroep met nog rendabele ijzerertsafdeling en evs-dividend en mooi orderboek-bijgekocht. Zoals U weet,maken dividenden op lange termijn-marathon lopen-tot 40 percent van uw rendement uit mits herbelegging dividenden. Zoals Pierre en Zanna terecht opmerken heb je met bijna alle buitenlandse aandelen dubbele roerende voorheffing aan uw broek(britse aandelen bvb geen r.v).. Ben nog maar maand geabonneerd maar in bestaande portefeuille aandeelhouder van dezefde bedrijven als in portefeuille Zanna(Texaf wel mee toegevoegd deze maand ) met uitzondering van zenitel en compagnie des alpes maar hier is geen enkele reden voor.(toeval).
gerrit de causmaecker
30 januari 2016 at 11:34
Geachte;
Naar aanleiding van uw artikel over solvay in MMM 45,zwakt u de bijdrage van Chemlogics af naar maar 5%; u verwijst dan naar MMM 13 over waardecreatie
daar schrijft u”Chemlogics lijkt daarbij een grote rol te gaan spelen”
Daar heb toch een beetje bedenkingen bij
De Causmaecker Gerrit