Angst -> vertrouwen -> hebzucht -> crisis -> angst ->…

‘Komt er nog eens een financiële crisis? Ja, volmondig’, was de volgens de aanwezige journalist ‘verrassende voorspelling’ van Johan Thijs, de topman van de KBC.

Verrassend, heus? Triviaal, ja! Zodanig vanzelfsprekend dat het niet eens hoeft te worden gezegd. Het omgekeerde zou pas verrassend zijn. Degene die op de vraag zou antwoorden: ‘Neen, volmondig’, die dwaalt of die liegt.

Natuurlijk komt er nog een financiële crisis. En daarna nog een. En nog een en nog een. Voorheen was er ook een, en daarvoor ook. Crisissen zijn onvermijdelijk. Het zit in het systeem, in élk systeem, ingebakken. Stabiliteit leidt tot instabiliteit, altijd. Hoe je het ook draait of keert. Daar komen de typisch menselijke ondeugden als hebzucht en angst bovenop. In het kapitalistisch systeem, veruit het ‘minst slechte’ van allemaal, is dit de prijs die we betalen voor nu al enkele eeuwen van welvaartsklim. De stijging van de algemene welvaart loopt nu eenmaal niet lineair. Maar dàt de algemene welvaart stijgt, mag u gerust een doorsnee Chinees vragen. Of uw eigen grootouders. En hopelijk (quasi zeker), over 30 jaar, uw kinderen.

Als er al iets verrassends is aan Thijs’ ‘voorspelling’, is het dat ze van Thijs komt. Het is koren op de molen van de vele doemklokkenluiders, een relatief erg luidruchtige groep zure roepers. Een groep die helaas enorm veel invloed heeft, omdat mensen nog steeds in de angstfase zitten na de pijnlijke crisis van 2008. Een groep waar nochtans veel intelligente economen tussen zitten. Dat maakt hun boodschap extra overtuigend – maar daarom nog niet correct.

Waar zit de denkfout? De doemdenkers zien enkel de typisch menselijke hebzucht als bron van problemen. Ze negeren de even typisch menselijke angst. Ze verwijten de centrale bankiers (Draghi, Yellen & co) dat ze met hun ultralage rentes de hebzucht aanzwengelen. Ze negeren het feit dat nu vooral de verlammende angst moet wegebben en het vertrouwen moet weerkeren. Dàt is waar de centrale bankiers aan werken.

Nogal wat doemroepers gaan zelfs nog een cynisch stapje verder. Ze verwijten dat de centrale bankiers, in hun poging de economie via het paardenmiddel van het spotgoedkope geld te reanimeren, de grove fout maken dat ze ‘de politiek in slaap wiegen.’ Ze verwijten Draghi & co dat ze aldus een verpletterende verantwoordelijkheid dragen, dat ze de wereld via een nieuwe grote zeepbel opnieuw de afgrond in duwen. Van een cynisch staaltje kromredeneren gesproken! Natuurlijk faalt de politiek. Natuurlijk hadden onze politieke leiders al lang geleden moedige structurele ingrepen moeten doen om onze economieën stabieler en weerbaarder te maken. Maar dat is hun eigen falen, niet dat van de centrale bankiers die er alles voor doen om ons uit een volgende crisis te houden.

In de menselijk-economische cyclus angst-vertrouwen-hebzucht moeten we nu vooral de stap van angst naar vertrouwen zetten. Pas indien dat vertrouwen hersteld is wordt het zaak de stap van vertrouwen naar hebzucht te vermijden – of op zijn minst zo lang mogelijk uit te stellen.

Posted on 27 september 2014 at 11:33

Tags: , ,

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.