Deze mens won gisteren de Nobelprijs economie:
In Mister Market Magazine n°37 van 1 oktober 2015 schreef ik dit portret van Paul Romer, die gisteren werd gelauwerd als Nobelprijswinnaar economie van 2018.
Paul Romer en het elixir van de eeuwige groei
Op 12 oktober weten we wie de Fransman Jean Tirole opvolgt als winnaar van de Nobelprijs voor economie. Voor mij, u weet dat, mag het gerust Warren Buffett zijn. Ik meen het. Hij is dan wel minder bedreven in wiskundige formules en modellen dan elk van zijn voorgangers, maar laat net dat zijn sterkte zijn. Als de prijs, ter nagedachtenis van Alfred Nobel, bij voorkeur wordt toegekend aan iemand die zich tegelijk voor een betere wereld inspant, verdient Buffett hem zeker. We hadden het vorige maand al over Buffetts (anonieme) hoofdrol in de wereldwijde doorbraak van veilige contraceptie.
Dat Buffett desnoods de Nobelprijs voor de vrede krijgt, ook goed. Want die voor economie zal hij natuurlijk nooit krijgen.
Die is dit jaar voor Paul Romer. Onderschat me niet, lezer. Vorig jaar voorspelde ik dat Tirole zou winnen, dus ik kàn voorspellen. (Oké, ik noemde nog tien andere namen.) Waarom Romer? Omdat hij vorige eeuw al uitlegde welke de doorslaggevende factor is voor economische groei. Een ultralage rente? Fout! Belastingverlagingen? Minder overheidsbemoeienissen? Of meer? Fout, fout, fout. Ideeën? Juist!
Romer wist het meerdere decennia vóór de oprichting van pakweg Uber: een idee dat razendsnel wereldwijd kan worden geïmplementeerd, zal ‘via een even noodzakelijke als meedogenloze creatieve destructie’, ook in de volgende generaties voor véél meer groei zorgen dan de traditionele groeimodellen voor mogelijk houden.
Gelukkig maar dat we ideeën als groeimotor hebben. Want arbeid is schaars, kapitaal is schaars, grondstoffen zijn schaars, tijd is geld en we kunnen niet voor eeuwig almaar productiever worden. Logisch dus, dat de meeste economen sombere zielen zijn: het traditionele economische denken moet wel besluiten dat de Westerse groei op zijn limieten botst.
Ideeën daareentegen, kennen geen limieten. Kennis verveelvoudigt zonder kosten. Ook de verspreiding ervan is kosteloos, alsmede de continue verfijningen, varianten en nieuwe ideeën die uit de verspreide kennis voortspruiten. Het wordt tijd dat de economie ‘kennis’ als een centrale economische factor gaat beschouwen. Dat inzicht is van Romer, en het is van kapitaal belang. Alsof hij het elixir van de eeuwige jeugd heeft ontdekt. ‘De nieuwe groeitheorie’, zo werden zijn inzichten al snel genoemd en geroemd. Romer werd populair tot ver buiten de uniefs. Bankiers en financiers hingen aan zijn lippen, en trachtten te snappen hoe je dat financiert, ideeën.
Romers optimistische visie is welkom in een wetenschap waarin pessimisme overheerst, en daardoor ook doorsijpelt in het beleid. Paul Romer: mijn Nobel-kandidaat!
Slechts twee motieven kunnen de hoogleraar aan de New York University nog de prijs ontzeggen. Ten eerste is Romer een rebel. Dit jaar schoffeerde hij tientallen ex-winnaars – onder wie zijn mentor Robert Lucas – door ze van ‘mathiness’ te beschuldigen: het gebruiken van hopeloos ingewikkelde wiskundige modellen om te doen wat zoveel politici doen – ‘overtuigen door te misleiden’. Een tweede motief is zijn leeftijd. Met zijn 60 lentes is Romer nog piep. Dat ze de prijs dan gauw geven aan de 93-jarige William Baumol, een economische reus die ook al focuste op innovatie en ondernemerschap. Of aan Buffett.
