Onze overheid verprutst vele miljarden

Het Zilverfonds, dat is een onwaarschijnlijke miskleun. Dat is het oersymptoom van de knulligheid waarmee in België al decennialang onze financiën worden beheerd. Dat Zilverfonds, dat is surrealisme in de overtreffende trap. Ceci n’est pas une gaffe.

Ziezo. Dat lucht op.

Sorry voor deze nogal driftige aanzet. Er zijn zo van die termen die me meteen in de gordijnen jagen. ‘Speculatietaks’ is er een van. En dus ook ‘Zilverfonds’.

Laat me nog eens verduidelijken wat het Zilverfonds is en doet. Dat fonds, eigendom van de overheid, werd onder impuls van Johan Vande Lanotte in 2001 opgericht om te voorkomen dat de regeringen begrotingsoverschotten door deuren en ramen zouden smijten. Geen risico, hier: er zijn geen begrotingsoverschotten. Het fonds werd in de aanvangsjaren dan maar gespijsd door onder meer de opbrengsten uit de UMTS-licenties en vooral de Belgacom-pensioenpot die bij de annexering in 2003-2004 5 miljard euro waard was.

Eind 2014 was het Zilverfonds 20,76 miljard euro waard. Dat is geen peulenschil. Met zo’n portefeuille is het Zilverfonds het op twintig andere na grootste staatspensioenfonds ter wereld, blijkt uit berekeningen van de consultant Towers Watson. Hoera!

De vraag is of het over tien jaar nog in de top50 zal staan. Alle aandelen van het Belgacom-pensioenfonds werden jaren geleden al buitengekieperd. Het fonds, met zijn tienkoppige Raad van Bestuur, een jaarverslagje van 31 pagina’s (met véél functioneel wit) en werkingskosten die tot 210.000 euro per jaar mogen stijgen, houdt uitsluitend een twintigtal speciaal voor het fonds uitgegeven Belgische overheidsobligaties bij. Only in Belgium.

Die 21 overheidsleningen zijn stuk voor stuk zerocouponobligaties (de jaarlijkse coupons worden pas op het eind van de looptijd uitgekeerd, samen met het belegd bedrag). De looptijden zijn 10 à 15 jaar. De jaarlijkse theoretische return schommelt sinds 2012 rond 2,5%. Dat zal allicht nog zakken.

Indien we de gemiddelde looptijd nemen van zo’n lening, dertien jaar, en we hanteren, gul als we zijn, die 2,5% als gemiddelde opbrengst voor de volgende dertien jaar, dan zal het Zilverfonds tegen eind 2027 28,6 miljard euro waard zijn. De beheerders van het Zilverfonds zouden dus 8 miljard euro rendement behaald hebben. Proficiat? Echt? Niet als u weet dat een gemiddeld belegger een jaarlijks gemiddelde return van 7% kan halen op de beurs. Jaarlijks 7% op een startkapitaal van 20,76 miljard euro, dat geeft na dertien jaar, in 2027, 50 miljard euro.

Anders gesteld, indien die beheerders van het Zilverfonds zouden sparen via de beurs – gewoon het langetermijngemiddelde volgen, dus zonder roekeloos te gaan doen – dan zouden ze na dertien jaar 22 miljard euro meer hebben gecreëerd dan via de non-manier waarop ze nu bezig zijn. 22 miljard op dertien jaar.

Die 22 miljard extra is flink meer dan 1 miljard gederfde opbrengsten per jaar. Opbrengsten die we in dit land best zouden kunnen gebruiken, al was het maar om die gigantische overheidsschuld van 440 miljard euro die boven het hoofd van de volgende generaties hangt eindelijk beginnen af te betalen. Halen ze Zanna-rendementen (bijna 13% gemiddeld per jaar), dan wordt die 20,76 miljard in 2027 zelfs 100 miljard euro. Maar kom, 50 miljard zou al goed zijn.

Waarom laat de overheid al die miljarden willens en wetens schieten? Waarom weigert de overheid dat het Zilverfonds, een pensioenfonds met een bij uitstek langetermijnperspectief dat zich uitstekend leent tot aandelen, het voorbeeld te volgen van al die andere staatsfondsen die wél in aandelen beleggen en dus wél een jaarlijks gemiddeld rendement van pakweg 7% realiseren? Omdat ze nu eenmaal lang geleden beleggen in aandelen als ‘evil’ heeft gecatalogeerd.

Dat we daardoor collectief verarmen, begrijpt het kleinste kind. Maar geen probleem hoor, dat we jaarlijks minstens 1 miljard euro (allicht veel meer) verliezen door hardnekkig te weigeren op een doeltreffende manier te sparen: we besparen enkele miljoen hier en ginder, we zoeken nog wat belastingen, we laten het land platleggen door betogende vakbonden en we heffen – bovenop een pak andere pestbelastingen – een ‘speculatie’-taks, die de laatste moedige spaarder die zijn eigen appeltje voor de dorst nastreeft moegetergd uit de beurs zal verjagen. Met dat laatste hoopt de overheid in het beste geval 28 miljoen euro op te halen. 28 miljoen, ja. Terwijl ze al die miljarden gewoon laat liggen.

Minister van Financiën Johan Van Overtveldt zou van plan zijn het Zilverfonds af te schaffen. Dat hij eerder dat onzalig idee van de speculatietaks afschaft en dat Zilverfonds vertimmert tot een echt doeltreffend pensioenfonds. Wij, de burgers van dit land en de volgende generaties, kunnen de centen verdorie best gebruiken.

Posted on 7 oktober 2015 at 13:55

Tags: ,

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.